Lekcja 1. Wprowadzenie i zapoznanie się z historią.
Shtärt a gnöt ov dat hhistorie.
Język Czarnokrajestański jest następstwem języka Czarnokrajowego, mimo że oba nie są do siebie podobne. Obowiązują na terytorium Czarnego Kraju – Kolonii Nordii. Dawniej był to autonomiczny kraj. Język wprowadził Raghall – Faders ad Vankavig, założyciel Czarnego Kraju. Przed wprowadzeniem jednego języka na terytorium Czarnego Kraju, mówiono tam w wielu, całkiem zróżnicowanych językach. Tworzyły się małe grupy, pomiędzy którymi łączność była utrudniona. JRM wpadł na pomysł, aby wszystkie języki w Czarnym Kraju połączyć i stworzyć jeden – praktyczny. Tak się jednak nie dało, gdyż każdy z języków miał inną gramatykę, dlatego Aaron I wzorował się na Drunterlanhenzahl, jednym z języków Czarnego Kraju. Region, w którym mówiono w tym języku to Drunter na północy kraju. Język nawiązuje do grupy Germańskich, a język czarnokrajestański nawiązuje bardziej do grupy języków skandynawskich. Język, którego się uczymy, dzieli się na kilka gwar (kälht): Teffelhä; Õbberlhä; Dëderlhä; Dõberlhä. My, uczyś się będziemy gwary najbardziej rozpowszechnionej, czyli Teffelhä. Gwary, różnią się czasownikami i zbitkami literowymi i jedna z nich osobami. Rzeczowniki itd. są takie same! Oto mapa występowania gwar w różnych rejonach Czarnego Kraju: 
Zapraszamy do głębszego zapoznania się z językiem! A więc - „Hhäjat Güdeg Tid!” – Powodzenia! :)
Lekcja 2. Alfabet i wymowa.
Det Äfæbejt a gezählt.
Shvæziläjdeg Äfæbejt (Alfabet Czarnokrajestański):
A (a) Ä (aj) Æ (ae) B (b) D (d) E (e) Ë (ej) F (f) G (g) H (ś) Hh (h) I (i) J (j) K (k) L (l) M (m) N (n)
O (o) Ö (oj) Õ (niemieckie ӧ) Ø (yl) P (p) R (r) S (s) Sh (sz) T (t) U (u) Ü (uj) V (f) W (w) Y (y)
Z ( z,lub c) (Można też się spotkać z zapisem przekreślone poziomo "H", to jest Hh i przekreślone poziomo S, lub $ i to jest Sh)
Jak literować?
A – a; Ä- aje; Æ-alje; B-be; D-de; E-e; Ë-eje; F-efe; G-eg; H-ahe; I – i; J-ije; K-ka; L-ele;
M-eme; N-ene; O-o; Ö-oje; Õ-y; Ø-ole; P-ep; R-er; S-es; T-te; U-u; Ü-uje; V-ew; W-we;
Y-ygreg; Z-ece; (Podwójną literę literujemy „doble x”)
Literowanie słowa: „Det Ähtungmërk” – uwaga.
De-e-te aje-ahe-te-u-ene-eg-eme-eje-er-ka
Zadanie1: Przeliteruj słowo gra - „Dat Shpläa”.
Zadanie2: Przeliteruj swoje imię i nazwisko.
Zadanie3:* Jak inaczej można zapisać nazwę języka - „Këlht Shvæziläjdeg”?
Zadania proszę pisać poniżej w odpowiedzi...
Lekcja 3. Liczby.
Dät Nømeralä
0 Nø (Nol)
1 Äre (Ajre)
2 Zvë (Cfej)
3 Trõ (Try)
4 Virt (Firt)
5 Vëm (Fejm)
6 Së (Sej)
7 Sø (Syl)
8 Äkt (Ajkt)
9 Nëbre (Nejbre)
10 Ti
11 Tiäre (Tiajre)
12 Tizvë (Ticfej)
20 Zvø (Cfol)
21 Zvøäre (Cfolajre)
22 Zvøzvë (Cfolcfej)
30 Trø (Trol)
40 Virø (Firol)
50 Vëø (Fejol)
60 Sëø (Sejol)
70 Søø (Solol)
80 Äkø (Ajkol)
90 Nëbrø (Nejbrol)
100 Hundro (Śundro)
101 Hundro äre
111 Hundro tiäre
200 Zvëro (Cfejro)
300 Trõro (Tryro)
400 Virtro (Firtro)
500 Vëmro (Fejmro)
1000 Tauses (Tałzes)
1001 Tauses äre (Tałzes ajre)
1011 Tauses tiäre (Tałzes tiajre)
1111 Tauseshundro tiäre (Tałzesśundro tiajre)
2000 Zvëes (Cfejes)
1000000 Millon (Miljon)
2000000 Zvëon (Cfejon)
2100256 Zvëon hundro-tauseas zvëro vëøsë
REASUMUJĄC:
0-100; setki; tysiące; pierwsze dwie cyfry liczby czterocyfrowej - piszemy razem
101-199; 201-299; 301-399...; 1001-1999; 2001-2999;... - piszemy oddzielnie
określenie liczy przez wielokrotność innej (np. sto tysięcy; dwadzieścia milionów) - piszemy oddzielając myślnikiem
DATA:
Datę zapisujemy od końca (rok-miesiąc-dzień)
np. 24. 12. 2011r. zapiszemy 2011~12~24 (oddzielamy falami)
Jak czytać?
Jær zvëes tiäredag tizvë (lub dëzembr) zvøvirtdag
Miesiące (Mõnat):
Styczeń - Jænuar
Luty - Vërbrur
Marzec - Moär
Kwiecień - Äpar
Maj - Mär
Czerwiec -Juner
Lipiec - Juler
Sierpień - Agter
Wrzesień - Sëptembr
Październik - Öktembr
Listopad - Növembr
Grudzień - Dëzembr
Zadanie 1) Zapisz słownie liczbę 32562578
Zadanie 2) Zapisz słownie numer telefonu 526 145 245 214
Zadanie 3) Zapisz słownie dzisiejszą datę
Lekcja 4. Osoby i końcówki.
Dæt Përsõnä a dët Ënat.
Osoba: Końcówka czasownika:
Jæ - Ja -e
Te - Ty -ëh
Øh - On -ët
Äh - Ona -ät
Üh - Pan / Pani -üt
Vøg - My -ot
Väg - Wy -at
Vüg - Oni -it
Vög - Panowie / Panie -üt
Czasowniki odmieniamy tak:
- jeżeli czasownik kończy się na "t"
np.
Bõnt ----------------> Bõne, Bõnëh, Bõnët itd. (kupować - w Teffelhä)
temat
WNIOSEK:
Jeżeli czasownik kończy się na "t", zamieniamy jego końcówkę w bezokoliczniku na końcówkę osoby.
- jeżeli czasownik kończy się na "d"
np.
Förd ---------------> Förde, Fördëh, Fördët itd. (jechać - w Õbberlhä)
WNIOSEK:
Jeżeli czasownik kończy się na "d", dodajemy końcówkę osoby do bezokolicznika.
Zadanie 1) Odmień przez osoby czasowniki:
a) Zählt (mówić - Teffelhä);
b) Hhaajt (mieć - Õbberlhä);
c)* Dirged (prosić - Dëderlhä);
d)* Søret (przepraszać - Dõberlhä);
*- nigdy nie powtarzamy końcówki, jeżeli temat kończy się na pierwszą literę końcówki osoby.
Lekcja 5. Rodzajniki określone.
Vrönd dæt Përsõnas.
W języku czarnokrajestańskim niema rodzajników nieokreślonych. Każdy czasownik, ma określoną swoją osobę.
Rodzajniki:
Det - ten
Dat - ta
Dæt - ci
Dät - te
np. (l. poj.)
Det Mõn (Myn) - człowiek
Dat Kæz (Kaec) - kot
Det Ënt (Ejnt) - koniec
Dät Jänsat (jajnsat) - spodnie (jedna para)
Dat Øvisa (Olfisa) - bióro
(l. mn.)
Dæt Mõan (Myan) - ludzie
Dät Kæaz (Kaeac) - koty
Dæt Ënat (Ejnat) - końce
Däat* Jänsat (jajnsat) - spodnie (kilka par)
Dät Øvisaa (Olfisaa) - bióra
* - dodatkowe rodzajniki:
- Däat - powielenie Dät, jeżeli liczbą pojedynczą (żeńska) danego rzeczownika jest liczba mnoga. W wypadku jej powielenia, tworzy się liczba nadmnoga.
np. Dät Jänsat (jajnsat) - spodnie (jedna para) ----> Däat Jänsat (jajnsat) - spodnie (kilka par)
- Dæat - powielenie Dæt, jeżeli liczba pojedyncza (męska) danego rzeczownika jest liczbą mnogą. W wypadku jej powielenia, tworzy się liczba nadmnoga.
np. Dæt Glaasavat (glasafat) - okulary (jedna para) ----> Dæat Glaasavat (glasafat) - okulary (kilka par)
UWAGA!
Wyrażając rzeczownik przymiotnikiem, nie piszemy rodzajników...
np.
Dät Kæaz - koty
Blädeg Kæaz - białe koty
Lekcja 6. Rzeczowniki.
Substäjat.
Substäjat bëjit dæt sämmedeg at älje kälhat.
Rzeczowniki w każdej gwarze są takie same, lecz należy zachować podstawowe różnice w pisaniu i wymowie. To jest:
W gwarze Dõberlhä, nie ma litery "G", zastępuje się ją literą "K"!
Osoby w tej gwarze:
Jæ, Tu, Ojh, Ajh, Ujh, Vøk, Väk, Vük, Vök.
Końcówki są takie same.
W gwarze Dëderlhä, "h", nie czyta się jako "ś", lecz ta litera jest czytana normalnie "h" i w tej gwarze nie ma litery "H"
W gwarze Õbberlhä, "h", jest nieme.
Wszystkie rzeczowniki, które znajdować będą się poniżej, podane są dla gwary Teffelhägezahl, obejmującej największe terytorium kraju. Jeśli chcemy mówić w innej gwarze należy zastosować powyższe zmiany, oraz pamiętać o czasownikach, które są inne dla każdej z nich.
Lista słówek:
Det Mõn (Myn) - człowiek
Dat Mäla (Majla) - kobieta
Det Vemäl (Femajl) - mężczyzna
Det Hüm (Hujm) - dom
Dat Kæz (Kaec) - kot
Det Hõnd (Hynd) - pies
Det Vagn (Fagn) - samochód
Dät Trën (Trejn) - pociąg
Det Bus - autobus
Dæt Skülai (Szkujlai) - szkoła
Det Aule - klasa (sala)
Dat Aulevrandä - klasa (uczniowie)
Dat ....vrandä - koledzy z ...
Det Vrandi (Frandi) - kolega
Dat Vranda (Franda) - koleżanka
Det Ënt (Ejnt) - koniec
Det Ähtungmërk (Aśtungmejrk) - uwaga
Dat Heelfa (Helfa) - pomoc
Det Hõspitäleer (Hyszpitajleer) - Szpital
Det Värmazia (Fajrmacia) - apteka
Det Doktor - lekarz
Det Hër (hejr) - Pan
Dät Kõhhe (Kyhe) - kuchnia
Dat Hära (hajra) - Pani
Dät Jänsat (jajnsat) - spodnie
Dät Gõgelag (gygelag) - okulary
Dät Parjæ (Parjae) - para (rzeczy)
Det Bøjigrafte (Boljigrafte) - długopis
Det Blæt (blaet) - stół
Dat Drungi (Drungi) - ołówek
Dat Karteela (kartela) - kartka
Dät Karteelä (kartelai) - karty do gry
Dat Spläa (szplaja) - gra
Det Bak (Bak) - torba/ blecak/ worek
Det Vörk (Fojrk) - praca
Det Livzimme (Lifcime) - salon
Det Bedzimme (Bedcime) - sypialnia
Det Shlauvzimme (Szlaufcime) - łazienka/ubikacja
Dät Bed - łóżko
Dät Shlauv (Szlauf) - prysznic
Det Vøauv (Folauf) - wanna
Det Soppë (Soppej) - mydło
Det Kindë (kindej) - dziecko
Dät Bökkadilõ (Bojkkadily) - kanapka
Det Shtar (sztar) - firanka
Det Radet (radet) - rower
Dat Bläse (blajse) - bluza
Dat Bläsi (blajsi) - bluzka
Det Vido (Fido) - okno
Dät Dõrsä (Dyrsaj) - drzwi
Det Zimme (Cime) - pokój
Det Seenpädle (Seenpajdle) - telewizor
Det Sova (sofa) - kanapa/sofa
Dät Radia - radio
Det Kino - kino
Det Lampe - lampa
Det Gärge (Gajrge) - garaż
Dät Kõmode (Kymode) - szafa
Dät Kommode - komoda
Dat Øvisa (Olfisa) - biuro
Det Ordenö (Ordenoj) - komputer
Det Køtuurläjde (Kolturlajde) - naród
Det Palazet (palacet) - pałac
Det Läjde (Lajjde) - kraj
Det Nuntäkelf - dziś
Det bømbe - bomba
Det attak - atak
Det terrøism - terroryzm
Det terrøiser - terrorysta
Det Räghallæt - Raghallstwo
Dät nämë (l.mn. nämä) - imię
Det Vønämë - nazwisko
Det Läjdet - narodowość
Dät Adrë (l.mn. Adrä) - Adres
Det Arbet - praca
Det Arber - pracownik
Det Bös - szef
Dät visë - wiza
Det Sekuritæ - ochrona
Det Bode - ciało / osoba (fizycznie)
Det Deskret - podpis (jednoczłonowy) / Dæt deskrat - podpis(y) (dwuczłonowy)